Na een twist tijdens een partijtje tennis sloegen bij Caravaggio voor de zoveelste keer de stoppen door. Hij liet zijn tegenstander dood achter en vluchtte hals over kop van Rome naar Napels, dat door de Spaanse Aragonezen werd bestuurd. Het jaar was 1607 en voor de kerk van Pio Monte della Misericordia in de gonzende Spaanse wijk schilderde hij ''De Zeven Werken van Barmhartigheid'' dat er nog altijd achter het hoofdaltaar hangt. Niemand had ooit met zoveel gevoel voor drama en realisme religieuze onderwerpen geschilderd. De nieuwe kerk was gebouwd door een kring van aristocraten die een broederschappen hadden gevormd tot het verrichten van liefdadige werken (armenzorg). Caravaggio moest de Zeven Werken van Barmhartigheid afbeelden zoals ze in het evangelie van Mattheus vermeld stonden: het kleden van de naakten, het bezoeken van de zieken, het trootsen van de gevangen, de doden begraven, het spijzen van de hongerigen, het laven van de dorstigen en het herbergen van de reizigers. In hetzelfde schilderij moest hij ook de Madonna della Misericordia opnemen. De meest opvallende en sterkst belichte van de figuren illustreert de oude Romeinse legende van Cimon en Pero. Cimon is Pero's vader. Hij zit in de gevangenis te wachten op zijn terechtstelling en krijgt niets te eten. Pero heeft net een kindje gekregen en redt haar vader van een dreigende hongerdood door hem stiekem de borst te geven. Weer zien we hoe Caravaggio de esthetische grenzen en preutsheid van zijn opdrachtgevers op proef stelt, en gedurfd de belichte, naakte borst van de gewone Napolitaanse vrouw die model stond voor Pero naast de blote voeten van de lijk zet dat op weg is naar een anonieme begrafenis. Maar deze keer werd de kunstenaar niet teleurgesteld. Het schilderij viel in de smaak bij de broederschap Misericordia en bij de gelovigen die bij de mis naar de kerk kwamen (bron: Francine Prose, Caravaggio 2007). Kijk voor verdere informatie op: Zielen van Napels.
interieur kerk Pio Monte della Misericordia met in het midden
het werk ''De Zeven Werken van Barmhartigheid'' (foto Henk Woudsma)
